Son 10 yılda 900 bini aşkın kişi İŞKUR aracılığıyla iş buldu. Kurum bu iş için 1.5 milyar TL’ye yakın kaynak ayırdı. İŞKUR’un işverene avantajlı istihdam yarattığı bu sistem son dönemdeki değişikliklerle daha da kolay bir hal aldı
Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR), yetiştirdiği personel istihdam edildiğinde 6 aydan 54 aya kadar işveren sigorta desteği avantajı sunduğu sistemde yapılan yönetmelik değişikliği teşvik almayı kolay hale getirdi.
İşverenlerin programdan yararlanma aşamasındaki en önemli yükümlülüğü, programın başladığı tarihteki çalışan sayısının programın bitiş tarihindeki çalışan sayısından düşük olmamasını sağlamaları. Bu koşul yeni çıkan yönetmelikle geldi. Daha önceki durumda işverenlerin bu teşvikten yararlanabilmeleri için son üç aydaki çalışan sayısı dikkate alınmakta ve bu üç ayın ortalamasının üzerinde istihdam sağlanması halinde işverene prim teşviki verilmekteydi. Şimdi bu üç aylık süre dikkate alınmayacak. Bu sayede bütün işyerlerinin bu teşvikten yararlanması planlanıyor.
Uçak teknisyeni olacaklar
İşbaşı eğitim programının kolay uygulanabilen esnek bir yapıya sahip olması, işverenlerin işe almayı planladığı kişilerin belirli bir süre zarfında (en fazla yüz altmış gün) mesleki gelişimini gözlemlemelerine olanak sağlaması ve maliyet avantajı sunması nedeniyle tercih sebebi olmakta.
2014 yılında en çok kurs açılan meslekler ise makineci, çağrı merkezi görevlisi, konfeksiyon işçisi, satış elamanı, aşçı yardımcısı ve kasiyer alanları. Ancak İŞKUR özellikle beyaz yakalı olarak tabir edilen mesleklerde de kurs açmaya başladı. Örneğin Kocaeli ve İzmir’de Uçak teknisyeni mesleğinde kursları başlattı. İstanbul’da ise bilişim sektörü için gerekli olan nitelikli personel temini için 2015 yılında 5 bin kişi yetiştirilecek. İstanbul’da yaşayan ve bilişim sektörüne ilgi duyan gençlerin vakit geçirmeden İŞKUR İl Müdürlüğü’ne başvurmalarında yarar var.
İşverene ücretsiz eleman
İŞKUR tarafından 2002 yılından günümüze kadar düzenlenen kurslarda yaklaşık 985 bin kişi katılmış ve bunun için Kurum 1,5 milyar TL kaynak ayırmış. İşsizlik sigortasında şu an için yaklaşık 79 milyar TL var, bu nedenle önümüzdeki yıllarda bu kursların çok daha yoğun bir şekilde açılacağını söyleyebiliriz. Nitekim Hükümet de yıllık programa bu konuda maddeler koydu.
İşbaşı Eğitim Programı, İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin, programdan yararlanan işyerlerinde; teorik bilgilerini uygulama yaparak pekiştirmelerini ve mesleki deneyim kazanmalarını amaçlıyor. Diğer yandan, işbaşı eğitim programı, işverenlerin de hiçbir maliyete katlanmadan, istihdam etmeyi planladıkları kişiyi kendilerinin yetiştirmesine olanak sağlıyor.
En az iki çalışanı bulunan işverenlerin yararlanabildiği program kapsamında iki ile on arasında çalışanı bulunan işverenler bir, on bir ve üzerinde çalışanı bulunan işverenler ise çalışan sayısının onda biri oranında katılımcı (işsizi) talep edebilmekte.
Okurken iş deneyimi kazan
On beş yaşını tamamlayan ve İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin yararlanabildiği programa özellikle yükseköğretim öğrencilerinin de katılabiliyor olması, bu kişilerin mezun olduktan sonra karşılaşılan iş deneyimi eksikliğini gidermede kendilerine önemli katkı sağlamakta.
İşbaşı eğitim programı süresince katılımcılara İŞKUR tarafından günlük 25 TL cep harçlığı ödenmekte, ayrıca iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri de yine İŞKUR tarafından yatırılıyor. İşverenlerin, program süresince katılımcılara veya İŞKUR’a herhangi bir ödeme yapma yükümlülüğü de bulunmuyor. İverilerine göre, 2009 yılından itibaren bu programdan 227 bin kişi yararlandı.
Engelliye hibe desteği
2009 yılından itibaren yaklaşık 110 bin girişimci adayına temel girişimcilik eğitimleri veren İŞKUR artık bu kişilere mentorluk ve finansal kaynaklara erişim konusunda da danışmanlık yapmaya başlıyor. Bunun somut örneği ise engellilere verilen hibe desteği.
İŞKUR, 2014 yılından itibaren kendi işini kurmak isteyen ve en az yüzde 40 engelli olan kişilerden gelen projeleri sosyal taraflardan oluşturulan Komisyon aracılığı ile değerlendiriyor ve uygun görülenlere 36 bin TL hibe desteği veriyor.
Uygun görülen projelerin kuruluş masrafları için 2 bin TL, bir yıllık işletme giderleri (elektrik, su iletişim, tanıtım, ısınma gibi) için toplam 4 bin TL ve kuruluş gideri olarak (makine, donanım, sarf malzeme gibi) toplam 30 bin TL veriyor.
Bu desteklerden yararlanmak için tek şart engelli kişinin işletmede bulunması ve çalışması. 2014 yılında kabul edilen projeler sonucunda birçok engelli kendi işini kurdu hatta başkalarını da çalıştırarak işinin patronu oldu.
Yılda iki kez proje sunulması mümkün. 81 ilde bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine proje sunmak için en son tarihler 28 Aralık 2014 ve 28 Haziran 2015. Proje çağrısının ayrıntılarına www.iskur.gov.tr adresinden de ulaşılabilir. / Cem Kılıç – Milliyet
