01 Ocak 2016 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanımı genel olarak mecburi olacaktır. Ancak, her an bir erteleme de beklenmektedir. Düzenlemede bazı ayrıntıların eksik olduğu iddia edilmektedir. Bu belirsizlikler karşısında mükellefleri bilgilendirecek basit bir yazı yazmak şart oldu. Yazımızda, bundan sonra yeni nesil ödeme kaydedici cihaz yerine YNÖKC ibaresi kullanılacaktır.
1. Kimler YNÖKC kullanma mecburiyeti kapsamına girmektedir?
a. Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan,
b. veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlara (perakende teslimde bulunan veya hizmet veren) mükellefler,
c. Vergi Usul Kanununa göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde YNÖKC kullanmak mecburiyetindedir.
Kaç tür yeni nesil ödeme kaydedici cihaz vardır?
Basit/bilgisayar bağlantılı ve EFT-POS özellikli olmak üzere temelde 2 tür YNÖKC vardır. Ayrıca, akaryakıt pompalarına bağlanan, sinema giriş bileti ve yolcu taşıma bileti düzenleyen ödeme kaydedici cihazlar da bu kapsama girmektedir.
2. Hangi tarihten itibaren basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak zorunda?
Perakende mal veya hizmet satan birinci ve ikinci sınıf tacirler 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmak zorunda olup 31 Aralık 2015 tarihine kadar mevcut cihazların mali hafızaları dolmamışsa bu cihazlar kullanılabilecektir. Yeni nesil cihaz edinimiyle mülkiyet mükellefe geçmektedir. Yani mükellefler cihazlarına amortisman ayıracaklardır. Amortisman yüz 00 olabilecektir.
3. Gelir İdaresi konuya bazı özelgelerle açıklık getirdi
– Seyyar EFT-POS cihazlarının, perakende teslim ve hizmet bedellerinin tahsilinde kullanılması durumunda vergi mükelleflerinin YNÖKC cihazları kullanması gerekmektedir.
– Seyyar EFT-POS cihazlarının münhasıran satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlara gerçekleştirilen teslim ve hizmet (toptan satışların) bedellerinin tahsilinde kullanılması hâlinde, bu tahsilatlarda EFT-POS özellikli YNÖKC kullanılma zorunluluğu yoktur.
– Hem perakende hem de toptan satış yapılması durumunda, perakende olarak gerçekleştirilen kısımlara ilişkin tahsilatın seyyar EFT-POS cihazı ile gerçekleştirilmesi halinde bu tahsilatlar için EFT-POS özellikli YNÖKC kullanılması gerekmektedir.
– Perakende ıtriyat malzemesi satışında seyyar EFT-POS cihazı kullanılmamsı halinde ise basit veya bilgisayar bağlantılı YNÖKC kullanma mecburiyeti 1 Ocak 2016 tarihinde başlayacaktır.
– Toptan gerçekleştirilen ve fatura ile belgelendirilen satışlarla ilgili olarak YNÖKC kullanma mecburiyeti yoktur.
4. Basit/bilgisayar bağlantılı YNÖKC cihazları kimler, hangi tarih itibariyle kullanmak zorundadır?
426 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 4 numaralı bölümünün (c) bendinde yapılan açıklamaya göre; 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna istinaden bakanlıkça muaf tutulanlar hariç olmak üzere ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan diğer tüm mükellefler 01/01/2016 tarihinden itibaren basit/bilgisayar bağlantılı YNÖKC cihazları alarak kullanmak zorundadırlar.
5. Faaliyetimizde seyyar EFT-POS kullanıyoruz. Elimizde bulunan ve müşterinin ayağına gitmek suretiyle yapılan tahsilâtlarda kullanılan birden fazla seyyar EFT-POS cihazımız (mobil banka POSu) mevcuttur. Her bir mobil pos için EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz almak zorunda mıyız?
Perakende nitelikli mal satışlarının veya hizmet ifalarının bedelinin tahsilinde kullanılan seyyar EFT-POSlarının mobil banka POSu tamamı EFT-POS özellikli YNÖKC cihazlarla değiştirilecektir. İhtiyaç fazlası olup kullanılmayan seyyar EFT-POSlarının (mobil banka POSu) ise iptal edilmesi veya hiçbir şekilde perakende nitelikli satışların bedelinin tahsilinde kullanılmaması gerekir.
Zannediyorum bu yazımız bir takım sorulara cevap verecek niteliktedir. / Cevdet Akçakoca
Kaynak: Muhasebe Network
