Yazı dizimizin bugünkü bölümünde erkeklerin normal emeklilik koşullarını örnekler ışığında ele alacağız. Bu konuda da 506 sayılı Yasanın geçici 81 inci maddesinin kavrayışı kolaylaştırmak amacıyla hazırlanmış tablolaştırılmış halini esas alacağız.
Yayınladığımız tabloyu incelerken;
İşe başlama tarihinin SSK, Bağ-Kur, T.C. Emekli Sandığı veya özel banka/borsa sandıklarının iştirakçisi olarak ilk kez sosyal güvenlik sistemine dahil olunduğu tarih demek olduğu,
Tablolardaki üç şartın tamamının gerçekleşmesinden sonra talep ile emekli olunabileceği,
Birden fazla sosyal güvenlik kurumuna bağlı çalışma halinde hangi kurumdan emekli olunacağının tesbitinde; son yedi yıllık prim/kesenek ödeme süresi içinde (boş geçen süreler hariç) en çok hangi Kuruma prim/kesenek ödenmiş ise o Kurumdan ve o Kurum mevzuatına göre belli edileceğinin,
bilinmesi gerekmektedir.
Ayrıca erkek vatandaşlarımızın asli görevlerinden olan askerlik hizmeti şayet sigortalılık başlangıcından önce yapılmış ise borçlanma yoluyla askerlik süresi kadar başlangıcın öne çekileceğinin, askerlik yedeksubay olarak yapılmış ise rütbeli olarak ilk tam maaş alınan aybaşının sigortalılık başlangıcı sayılacağının, fiili hizmet süresi zamlı bu hizmetin her bir yıl için 3 ay zamlı olarak gün sayınsa da ekleneceğinin de bilinmesinde fayda bulunuyor.
Askerlik hizmeti sigortalılık başlangıcından sonra yapılmış ise borçlanılması SSK statüsünden emeklilikte sadece gün sayısının artırılmasına yarıyor, emeklilik yaşını değiştirmiyor.
Erkek Sigortalıların SSK’dan emeklilik Şartları Tablosu
İşe başlama tarihi |
Gereken sigortalılık süresi |
Gereken yaş |
Gereken pirim Ödeme süresi |
08.09.1976 ve daha öncesi 09.09.1976 – 23.05.1979 24.05.1979-23.11.1980 24.11.1980-23.05.1982 24.05.1982-23.11.1983 24.11.1983-23.05.1985 24.05.1985-23.11.1986 24.11.1986-23.05.1988 24.05.1988-23.11.1989 24.11.1989-23.05.1991 24.05.1991-23.11.1992 24.11.1992-23.05.1994 24.05.1994-23.11.1995 24.11.1995-23.05.1997 24.05.1997-23.11.1998 24.11.1998-08.09.1999 09.09.1999’dan sonra |
25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 |
Yok 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 60 |
5000 5000 5000 5075 5150 5225 5300 5375 5450 5525 5600 5675 5750 5825 5900 5975 7000
|
ÖRNEKLER
Örnek 1- 17.03.1959 doğumlu olan 01.07.1982 günü memur olarak işe başlayan Aslan Bey, 2 yıl memuriyette kalmış ve sonradan memuriyetten ayrılmıştır. Bir müddet işsiz kalan Aslan Bey 01.01.1999 günü bir fabrikada işe başlamış ve halen bu işini sürdürmekte ve halen 3985 günü bulunmaktadır. Aslan Beyin SSK’dan emeklilik hesaplamasında başlangıcı diğer sosyal güvenlik kurumlarında dahi olsa ilk işe başlama tarihi önemli olduğu için Aslan Bey yukarıdaki tablonun “24.11.1980-23.05.1982” bölümü gereğince,emeklilik için gereken 47 yaşı tamamlamış, 25 yıllık sigortalılık süresini de 01.07.2004 günü tamamlamış olmakla beraber, son şart olan 5150 gün sayısını henüz tamamlamamıştır. Aslan Bey memuriyet süresi ile birlikte SSK’da 5150 günü tamamladığı gün emekli olacaktır. Burada varsa askerliğini borçlanması emekliliğini öne çekecektir.
Örnek 2- 25.07.1989 Tarihinde ilk defa işe giren Sadık Bey’in 31.07.2005 tarihi itibariyle 5404 gün sigortalılığı vardır. İşe başlama tarihi itibariyle “24.05.1988-23.11.1989 arasında” kategorisinde bulunan Sadık Bey bu nedenle 5450 sigorta günüyle 51 yaşını doldurunca emekli olabilecektir. 05.05.1966 Doğumlu olan Sadık Bey emekliliği için 25 yıllık sigortalılık süresini 25.07.2014 tarihinde doldurduğunda henüz 48 yaşında olacağından emekliliği için 3 yıl daha bekleyecektir. Halen 5404 güne sahip bulunup gün sayısı için sadece 46 güne ihtiyacı kalan Sadık Bey’in 25.07.2014 tarihinde zaten gün sorunu kalmamış olacak, 05.05.2017 tarihinde 51 yaşını doldurarak emekli olmaya hak kazanacaktır.
Ancak Sadık Bey emeklilik süresini öne almak için işe başlamadan önce yerine getirmiş olduğu 18 aylık askerlik hizmetini borçlandığı takdirde işe başlama tarihi
25.07.1989
– 00.06.0001
25.01.1988 tarihine gerileyecektir.
Bu durumda sigortalılığa başlama tarihi itibariyle “24.11.1986-23.05.1988 arasında” kategorisine girecek ve 50 yaş ve 5350 gün sayısıyla emeklilik hakkına kavuşacaktır. 25 yıllık sigortalılık süresi de 25.07.2014 tarihinden 25.01.2013 tarihine gerileyecektir. Ancak bu tarihte 47 yaşında olacağından yine 3 yıl bekleyecek ve 05.05.2016 tarihinde 50 yaşını doldurarak emekliliğe hak kazanacaktır. Yani Sadık Bey askerlik borçlanması yaparsa emekliliğini bir yıl öne çekmiş olacaktır.
Örnek 3- 16.06.1984 Tarihinde ilk defa sigortalı işe giren Salih Bey’in halen 4923 gün sigortalılığı vardır. İşe başlama tarihi itibariyle “24.11.1983-23.05.1985 arasında” kategorisinde bulunan Salih Bey bu nedenle 5075 sigorta günüyle 48 yaşını doldurunca emekli olabilecektir. 20.08.1968 Doğumlu olan Salih Bey emekliliği için 25 yıllık sigortalılık süresini 20.08.2011 tarihinde dolduracak, 20.08.2016 tarihinde de emekli olabilecektir.
5225 – 4923 = 302 gün daha sigorta prim gününü ihtiyacı olup iki yıl içinde 302 günü tamamlarsa 20.08.2016 tarihinde emekliliğe hak kazanabilecektir.
Ancak Salih Bey askerliğini sigortalılık süresi içinde gerçekleştirdiğinden dolayı askerlik süresini borçlanması sigortalılık başlangıcını geriye götürmeyecektir. Buna karşın 18 aylık askerlik süresinden 302 gününü borçlanması halinde de gün sayısını tamamlamış olacaktır.
Örnek 4- 06.07.1988 tarihinde işe başlayan ve işe girmeden önce yani 1988’den önce yerine getirdiği 18 aylık askerlik süresini daha sonra borçlanıp ödeyen Orhan Bey’in emekli olacağı tarihi hesaplayalım.
Bu sigortalı askerlik hizmetinden sonra sigortalı olduğundan ve borçlanıp ödediği askerlik süresi kadar sigortalılık başlangıcı geriye gidecektir.
06.07.1988 İlk işe başlama tarihi
– 00.06.0001 Askerlik süresi
06.01.1987 Sigortalılık süresinin başlangıcı.
Buna göre tablodan bu tarihin karşılığı, “24.11.1986-23.05.1988” aralığıdır. Buna göre de Orhan Bey 50 yaşını dolduracağı tarihten ve 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlayacağı 01.03.2007 den sonra olmak kaydıyla 5375 gün sayısı ile emekli olabilecektir.
Örnek 5- 20.01.1972 doğumlu olan Tarık Bey, henüz çocuk yaşındayken 12.09.1988 tarihinde askerden önce işe başlamış ve bugün için 8100 günü olan bir sigortalıdır. Tarık Bey’in emekli olacağı YAŞ tabloya göre, “24.05.1988 – 23.11.1989” aralığı olup tamamlaması gereken “YAŞ” 51’ dir. Tarık Bey 25 yıllık sigortalılık süresi şartını 20.01.2015 tarihinde yerine getirecektir. Gün sayısı olarak da 5450 günü çoktan tamamlamıştır ama emeklilik talebi için 51 yaşını tamamlayacağı 20.01.2023 tarihini bekleyecektir. / Şevket Tezel – MemurHaber