Emekli olduktan sonra özel bir işyerinde çalışmaya devam eden kişi, normalde istifa ettiğinde kıdem tazminatı alamıyor. Bunun için emekli maaşından feragat etmeli.
Günümüzde ekonomik ve diğer nedenlerden dolayı birçok kişi emekli olduktan sonrada çalışıyor. Emekliler sosyal güvenlik destek primi ödeyerek ya da emekli maaşlarının kesilmesini talep edip bütün sigorta kollarına ait primleri ödeyerek çalışabilirler. Emekli çalışan çalıştığı işyerinde bir yıl ve üzerinde hizmeti varsa aşağıdaki durumlarda kıdem tazminatına hak kazanır.
CİNSEL TACİZE UĞRARSA…
* Emekli çalışan işyerinde çalışamayacağına ilişkin sağlık raporu almışsa,
* İşyeri çalışanlarında bulaşıcı hastalık varsa,
* İşyeri çalışan yönünden tehlike oluşturuyorsa,
* İşçinin diğer bir işçi veya üçüncü kişiler tarafından işyerinde cinsel tacize uğraması ve bu durumun işverene bildirmesine rağmen işveren tarafından gerekli önlemler alınmazsa,
* İşveren, işçinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söyler, davranışlarda bulunursa, * İşveren, işçiye cinsel tacizde bulunursa.
* İşyerinde işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilip ödenmezse,
* Çalışma şartları uygulanmazsa,
EVLENEN KADINA 1 YIL SÜRE
* İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler(yangın, deprem sel baskını vb) ortaya çıkarsa,
* İşveren, işçiye ve ailesi üyelerinden birine karşı hapsi gerektiren bir suç işlerse,
* İşveren, işçi hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ağır isnad veya ithamlarda bulunursa,
* Emekli kadın işçi evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde işten ayrılırsa, kıdem tazminatı almaya hak kazanır. (Geniş bilgi için bakınız. Arif Temir, İşçinin Tazminatlı ve Tazminatsız İşten Çıkarılması, Yaklaşım Yayınları Ankara 2011, www.ariftemir.com)
EMEKLİLER KESİNTİ ÖDÜYOR
Örnek olarak, bir işyerinden çalışıyordunuz ve oradan emekli oldunuz. Emekli olunca kıdem tazminatınızı aldınız. Fakat sonra aynı işyerinde çalışmaya devam ediyorsunuz. Burada iki şekilde çalışabilirsiniz. Sosyal güvelik destek priminizi ödeyip, işyerinizden aldığınız maaşın yanında emekli maaşınızı da alırsınız. Ya da emekli maaşınızdan feragat eder sadece maaşınızı alırsınız. Arada şöyle bir fark var. Kesintinizi cebinizden ödediğiniz süre boyunca istifa etmeniz durumunda kıdem tazminatınızı alamazsınız. Bunu alabilmeniz için işvereninin sizi haksız yere işten çıkarması ya da haklı neden öne sürerek işi bırakmanız gerekmekte. Fakat emekli maaşınızı kestirdiniz ve işyerinden maaşınızı kesintisiz alıyorsunuz. Bu durumda istediğiniz zaman ikinci kez emekliliğe başvurup, emekli olduğunuz tarih sonrasında biriken kıdem tazminatınızı alabilirsiniz.
TEK GEREKEN BİR DİLEKÇE
Burada emekli çalışanlarımızın çok fazla bilmediği fakat aslında onların büyük avantaj sağlayabileceğini bir duruma değinmekte fayda var. Örnekle anlakmakta fayda var: Emekliliğiniz üzerinden 3 yıl geçti ve siz hala SGDP primi ödeyerek aynı işyerinde çalışıyorsunuz. Normal şartlarda işi bırakıp bu üç yıl için kıdem tazminatı alamazsınız. Burada yapabileceğiniz şey şu; bir dilekçeyle artık emekli maaşını kestirmek istediğinizi ve normal çalışan statüsünde çalışmak istediğinizi kuruma başvurup işvereninize bildireceksiniz . İşveren sizin primlerinizi emekli olarak değil de normal çalışan olarak yatırmaya başladığı andan itibaren tekrar emeklilik için başvurduğunuzda kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Bu örnek için bu taktiği uygulayarak normalde kendi isteğinizle işi bırakarak alamayacağınız üç yıllık kıdem tazminatınıza birkaç bürokratik işlemle hak kazanabilirsiniz. / Arif Temir – Güneş
