En son yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği ve takibinde yayımlanan 1 seri no.lu Tebliğ ile Tevkifat uygulamasına yön verilmiş olup konu hakkındaki tereddütler büyük ölçüde giderilmiştir. Bu yazımızda ilgili Tebliğlerden hareketle kısmi tevkifat uygulanacak teslimlerde dikkat edilecek özellikli hususlara yer vermeye çalışacağız.
1-Tevkifata Tabi olup tevkifatsız alım yapılan ürünlerin tesliminde Vergisel Durum
Tevkifata tabi olduğu halde ürünlerin ithalatçılar veya ilk üreticilerinden (cevherden üretim yapanlar) temin edilmesi durumunda alım sırasında sorumlu sıfatı ile kesinti yapılmayacaktır. Bu şekilde alımında tevkifat uygulanmayarak tedarik edilenürünlerin direkt satılması halinde söz konusu teslimde yine ilgili Tebliğ uyarınca belirtilen oranda tevkifat uygulanacaktır.(*)
(*) KDV Genel Uygulama Tebliği: Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı: Bunların, ilk üreticileri (cevherden üretim yapanlar) ile ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat uygulanmaz, sonraki safhaların teslimleri ise tevkifata tabidir.
2-Tevkifata Tabi alımların tesliminde Vergisel Durum
Tevkifata tabi ürünlerin yine tevkifatlı olarak alınarak direkt satılması halinde ise yine aynı Tebliğ uyarınca belirtilen oranda tevkifat uygulanacağı tabidir.(**)
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: Tebliğin (I/C-2.1.3.3.1.2.) bölümünde belirtilen külçe metallerin Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümlerinde sayılanlara tesliminde, (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: Tebliğin Bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından, kurşun ve alaşımlarından mamul, Tebliğin (I/C-2.1.3.3.2.2.) bölümünde belirtilen ürünlerin, Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümlerinde sayılanlara tesliminde, (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: İstisnadan vazgeçenlerin metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının tesliminde, Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümü kapsamındaki alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: KDV mükellefleri tarafından Tebliğin (I/C-2.1.3.3.4.2.) bölümünde belirtilen ürünlerin, Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b)bölümünde sayılanlara tesliminde, (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: KDV mükellefleri tarafından Tebliğin (I/C-2.1.3.3.5.2.) bölümünde belirtilen malların, Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümünde sayılanlara tesliminde, (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
(**)KDV Genel Uygulama Tebliği: Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümünde sayılanların, Tebliğin (I/C-2.1.3.3.6.2) bölümünde belirtilen ürün, artık, talaş ve kırpıntı alımlarında (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.
3-Tevkifat Uygulanmayan Alımlarda Aranacak Şartlar
Söz konusu ürünlerin tevkifat yapılmadan ithalatçılardan temin edilmesi halindealınan faturalarda “Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilmiş olunmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.(***)
Yine ürünlerin tevkifat yapılmadan ilk üreticilerden (cevherden üretim yapanlar) temin edilmesi halinde alınan faturalarda “Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” İfadesine yer verilmiş olunmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.(***)
(***)KDV Genel Uygulama Tebliği: İthalatçılar tarafından yapılan teslimlerde, satıcı (ithalatçı) tarafından düzenlenen faturada “Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır“ açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilir. Cevherden üretim yapanlar ise düzenlenen faturada “Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır.” açıklamasına yer vermek suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapar.
4- İade İşlemlerinde hesaplanacak KDV
Kısmi tevkifata tabi mal teslimlerinde sonradan meydana gelen mal iadelerinde KDV, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden hesaplanır.
5- Matrahta Değişiklik
Fiyat farkı ve kur farkı gibi nedenlerle işlem matrahında meydana gelecek artışların satıcı lehine olması durumunda (tevkifat alt sınırı dikkate alınmaksızın) düzenlenecek faturada tevkifat uygulanır. Aksi durumda alıcı tarafından fatura düzenlenmesi durumunda yine KDV işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden hesaplanır.
6- Diğer Hususlar
-Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli 1.000 TL’yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılır. Tespit edilen tutarı aşan işlemlerde KDV tevkifatı zorunluluğundan kaçınmak amacıyla bedel parçalara ayrılamaz, aynı işleme ait bedellerin toplamı dikkate alınarak bu sınırın aşılması halinde tevkifat yapılır.
-Tevkifata tabi işlemler dolayısıyla satıcılar tarafından düzenlenecek belgelerde; “İşlem Bedeli”, “Hesaplanan KDV”, “Tevkifat Oranı”, “Alıcı Tarafından Tevkif Edilecek KDV Tutarı”, “Tevkifat Dahil Toplam Tutar” ve “Tevkifattan Sonra Tahsil Edilmesi Gereken Toplam Bedel (Tevkifat Hariç Toplam Tutar)” ayrıca gösterilir. Bu fatura satıcı açısından, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’ye tevkifat uygulandığını tevsik eden belge mahiyetini de taşımaktadır. Faturaya, borçlanılan miktar olarak rakam ve yazı ile tevkifattan sonra kalan tutar yazılır.
-Tevkifata tabi tutulan işlemlerle tevkifat uygulaması kapsamında bulunmayan işlemlerin birlikte yapılması halinde bu işlemlerin tek fatura ile belgelendirilmesi mümkündür. Bu durumda, tevkifata tabi işlem bedeli ve bu bedel üzerinden hesaplanan KDV ile tevkif edilen KDV tutarı fatura üzerinde ayrıca gösterilir. Bu şekilde yapılan faturalamalarda da tevkifat uygulaması kapsamındaki işlem bedelinin KDV dahil tutarının Tebliğin (I/C-2.1.3.4.1.) bölümünde belirlenen alt sınırı aşıp aşmadığı dikkate alınır, aşmıyorsa tevkifat uygulanmaz.
Kaynak: Muhasebe Network
