Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sigorta Primleri Genel Müdürü Ahmet Açıkgöz, “Genç ve kadın istihdamı açısından bir teşvikimiz var. Bir iş yerinde 1 kadın ya da 18-29 yaş arasında genç çalıştırırsanız işveren hissesinin tamamını işsizlik fonundan karşılama imkanı var. Bu da asgari ücretten 450 lira tutan prim tutarının 204 liraya kadar düşmesi demek” dedi.
SGK’nın kayıtlı istihdamı teşvik amacıyla başlattığı “Etkin Rehberlik ve Denetim Yoluyla Kayıtlı İstihdamın Teşviki Projesi”nin medya tanıtım toplantısı, Bolu’da gerçekleştirildi. Ahmet Açıkgöz, burada yaptığı konuşmada, kayıt dışı istihdamın hem toplumun hem de SGK’nın önemli problem alanlarından bir tanesi olduğunu belirterek, kayıt dışı istihdamın, sadece çalışanlar için değil, işverenler açısından da büyük bir sorun teşkil ettiğini söyledi.
Çalışma hayatında hemen hemen üç kişiden birinin kayıt dışı göründüğünü ifade eden Açıkgöz, “Bu oranlar 2002 yılında yüzde 52′lerin üzerindeydi. Reform yaptığımız 2008 yılından önceki oranlara baktığımızda ise yüzde 43-44′lerdeydi. Bugün yüzde 33-34 bandında seyreden bir kayıt dışı oranı görüyoruz. Gerçekten ciddi bir azalma trendine girmiş durumda. Bunun anlamı nedir? Her bir puan kayıt dışı istihdamda düşme, bizim kuruma 1,4 milyar liranın girmesi demek, prim gelirimizin artması demek. Açıklarımızı gidermede gerçekten çok ciddi bir katkısı var. Ama halen katetmemiz gereken ciddi bir mesafe var” diye konuştu.
Açıkgöz, çalışanların banka işlem bilgilerini kullanarak 2008 yılından bu yana kayıt dışı çalışan 2 milyon insanı tespit ederek, yaklaşık 35 bin iş yerini SGK kapsamına aldıklarını aktardı. Kayıt dışı istihdamı, cinsiyet, meslek grubu ve bölgesel olarak incelediklerinde ortaya çıkan tablonun çok ilginç olduğunu dile getiren Açıkgöz, şunları söyledi: “Türkiye’de cinsiyete göre baktığımızda, kadınların kayıt dışı çalışma oranları erkeklere göre çok daha fazla. 2014 ortalamasına göre yüzde 35 dolayında olan kayıt dışı istihdam kadınlarda yüzde 48,44, erkeklerde 29,29. Sektörlere göre baktığımızda ise tarım yüzde 81, hizmette yüzde 21, sanayide ise yüzde 20. Bölgesel olarak da özellikle doğu bölgesinden başlamak üzere aşağı doğru düşen bir kayıt dışı istihdam oranı var. İş yeri büyüklüğü açısından, 10 ve daha az kişi çalışan iş yerlerinde kayıt dışı istihdam oranı yüzde 55 iken, 11-19 kişi çalıştıranlarda yüzde 16, 20-49 kişi çalıştıranlarda yüzde 10 ve 50′nin üzerinden işçi çalıştıran yerlerde ise yüzde 3′lerde. İş yeri büyüklüğü arttıkça kayıt dışı oranı azalıyor.”
Kayıt dışı istihdam oranlarının azaltılması için mücadele verdiklerini, bu noktada çeşitli teşvikler sunduklarını anlatan Açıkgöz, “Özelikle 10 değişik alanda istihdam teşviki uygulanıyor. Bu şekilde işverenlerimizi eğer kayıt içine aldıkları zaman sigortalılarını onların bir anlamda sigorta primlerinin bir kısmını devlet olarak karşılamış oluyoruz. Bugün için 2008′de getirilen 5 puanlık desteğimiz var. İşverenlerimizin eğer borçları yok ise, primlerini zamanında ödemişler ve sigortasız işçi çalıştırmıyorlar ise ödeyecekleri primin 5 puanlık kısmını direk indirim yaparak ödüyoruz. Genç ve kadın istihdam teşviki açısından da bir teşvikimiz var. Bir iş yerinde 1 kadın ya da 18-29 yaş arasında genç çalıştırırsanız işveren hissesinin tamamını işsizlik fonundan karşılama imkanı var. Bu da asgari ücretten 450 lira tutan prim tutarının 204 liraya kadar düşmesi demek” ifadesini kullandı.
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Açıkgöz, daha sonra kentteki mahalle muhtarıyla değerlendirme ve bilgilendirme toplantısı yaptı.
Kaynak: Muhasebe Network
