Yasa koyucu sigortalılık yaşamına geç başlamış kişiler için de kolaylaştırıcı emeklilik şartları öngörmüştür.
Öyle ki erkekler için 25 yıl ve kadınlar için 20 yıl şartlarının emekliliği çok ileri yaşlara itmemesi amacıyla öngörülen bu düzenlemede 08.09.1976’dan önce sigortalılığa başlamış erkekler ile 08.09.1981 tarihinden önce sigortalılığa başlamış kadınları ayrı bir yere koymak gerekmektedir. Zira bu erkekler 55 yaşında 3600 günle, kadınlar ise 50 yaşında 3600 günle emeklilik haklarına sahip olabilmektedirler. Bu tarihlerden sonra ama 08.09.1999’dan da önce sigortalılığa başlamış sigortalılar 15 yıl sigortalılık süresi, 3 bin 600 gün ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaş şartı olmak üzere üç şartın tamamını tamamladıkları tarihlere göre yaş kademelerine ayrılmaktadırlar.
Kadınların SSK’dan 3600 Gün ile Emeklilik Şartları:
08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 4447 Sayılı Kanun ile eklenen 506 Sayılı Kanun’un Geçici 81. Maddesinin (A) bendine göre;
08.09.1981’den (bu tarih de dahil) önce işe başlamış olan Kadınlar 3600 gün sayısını tamamlamak şartıyla eskiden olduğu gibi 50 yaşında emekli olacaklardır.
4759 Sayılı Kanuna göre ise;
23.5.2002 Tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış, 50 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyerek her üç şartı da yerine getirmiş olanlar istekleri halinde emekli olabileceklerdir.
Yukarıdaki şartları yerinde getiremeyenler ise;
Aşağıdaki Üç şarttan hepsini tamamladıkları tarihe göre 50 yaşından geç emekli olacaklardır ve emekli olacakları yaşlar aşağıdaki gibidir.
Aşağıdaki Üç şartın tamamını,
I-En az 15 yıllık sigortalılık süresi (ilk işe başlama tarihinden emekliliğe kadar geçen süre)
II-En az 3600 gün malûllük-yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş olmak,)
III-50 yaşını tamamlamış olmak,
Şartlarını;
|
1-24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler, |
52 yaşında |
|
2-24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler, |
54 yaşında |
|
3-24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler, |
56 yaşında |
|
4-24.05.2011 tarihinden sonra yerine getirenler, |
58 yaşında, |
sağlayanlar emeklilik talebinde bulunabilirler.
Bu hesaplamada (15 yıllık sigortalılık süresi, 3600 gün sayısı ve 50 yaş) üç şarttan en geç gerçekleşeni emeklilik tarihinde esas alınacaktır.
Örnekler:
Örnek 1. 23.07.1961 doğumlu olan Kadriye Hanım, 20.04.1991 tarihinde başladığı sigorta ile bugüne kadar 3 bin 600 prim ödeme gününe sahiptir. Kadriye Hanım’ın 3 bin 600 gün sayısı ile yaşlılıktan emeklilik şartlarını yukarıdaki tabloya göre hesaplarsak;
Sigorta başlangıç tarihinin 20.04.1991 olması nedeniyle 15 yıllık sigortalılık süresini 20.04.2006 günü tamamlayacak,
3 bin 600 gün sayısını ise daha önce tamamlamış bulunmakta,
50 yaşını ise 23.07.2011 günü tamamlayacak olduğundan yukarıdaki tabloya göre, 58 yaşını tamamlayacağı 23.07.2019 günü SSK’dan yaşlılıktan ötürü emekli olabilecektir.
Ancak, kendisi prim ödemeye devam eder ve 23.07.2019’dan önce 5450 güne çıkabilirse normal olarak da emekli olabilir. Bu bakımdan 20.04.1991’den sonra olmak ve doğumdan sonraki ikişer yıllık sürelerdeki boşta geçmiş süresi olmak kaydıyla doğum borçlanması ile borçlanarak eksik olan normal emeklilik gün sayısını daha önce tamamlayabilecektir.
Örnek 2. Nüfus cüzdanında doğduğu ay ve gün yazılı olmayan sadece 1959 yazılı olan Nazan Hanım’ın sosyal güvencesi uzun yıllar olmamış, ama 04.06.1991 günü bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve halen de çalışmaya devam etmektedir.
Nazan Hanımın emeklilik zamanının hesabı;
Yaşlılıktan emeklilik için gereken üç şarttan 50 yaşını tamamlama şartını 01.07.2009 günü ve en az 3 bin 600 gün prim ödeme şartını da 01.05.2011 tarihinde tamamlamış olan Betül Hanım, 15 yıllık sigortalılık süresini 04.06.2006 günü tamamlayacak olduğundan, bu günden ve yukarıdaki tabloya göre 56 yaşını tamamladıktan sonra (01.07.2015 günü) SSK statüsünden emekli olabilecektir.
SSK’dan Erkeklerin 3600 Gün ile Emeklilik Şartları:
506 Sayılı Kanun’un Geçici 81 nci maddesinin (A) bendine göre;
08.09.1976’dan (bu tarih de dahil) önce işe başlamış olan erkekler 3600 gün sayısını tamamlamak koşuluyla eskinden olduğu gibi 55 yaşında emekli olacaklardır.
Bunlardan hala prim ödemeye veya çalışmaya devam eden var ise 3600 günü ve 55 yaşını tamamladıkları gün emeklilik talebinde bulunabilirler.
4759 Sayılı Kanuna göre ise;
23.5.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış, 55 yaşını doldurmuş ve 3 bin 600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş her üç şartı da yerine getirmiş olanlar istekleri halinde emekli olabilirler.
Yukarıdaki şartları yerinde getiremeyenler ise;
Aşağıdaki Üç şarttan hepsini tamamladıkları tarihe göre 55 yaşından geç emekli olacaklardır ve emekli olacakları yaşlar aşağıdaki gibidir.
I-En az 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış olma,
II-En az 3 bin 600 gün prim ödemiş olmak,
III-55 yaşını tamamlamış olmak,
Şartlarını;
|
1-24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler, |
56 yaşında |
|
2-24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler, |
57 yaşında |
|
3-24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler, |
58 yaşında |
|
4-24.05.2011-23.05.2014 tarihleri arasında yerine getirenler, |
59 yaşında, |
|
5-24.05.2014 tarihinden sonra yerine getirenler, |
60 yaşında, |
sağladıklarında emeklilik talebinde bulunabilirler.
Bu hesaplamada (15 yıllık sigortalılık süresi, 3 bin 600 gün sayısı ve 55 yaş) üç şarttan en geç gerçekleşeni emeklilik kategorisinin tespitinde esas alınacaktır.
Örnekler:
Örnek 3. Nüfus cüzdanının doğum tarihi bölümünde doğum günü yazmayıp ay olarak 4 yıl olarak da 1955 yazan Halil Bey, sosyal güvencesi olmadan uzun yıllar çalıştıktan sonra 16.11.1998 günü bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve halen de çalışmaya devam etmektedir.
Halil Beyin emeklilik zamanının hesabı şöyle hesaplanmalıdır:
Yaşlılıktan emeklilik için gereken üç şarttan 55 yaşını tamamlama şartını 2006 yılında ve en az 3 bin 600 gün prim ödeme şartını da 01.06.2014 tarihinde tamamlamış olan Halil Bey, 15 yıllık sigortalılık süresini 16.11.2013 günü tamamlayacak olup Nisan 2015 ayında SSK’dan emekli olabilecektir.
Örnek 4-04.05.1956 doğumlu olan Serhat Bey, 01.01.1985 tarihinde başladığı sigorta ile bugüne kadar mevsimlik işçi olarak kısa sürelerle çalışmış ve Ekim 2014 ayı itibariyle 3 bin 750 güne sahiptir. 3 bin 600 günü ise Mart 2014 ayında tamamlamıştır. Serhat Bey’in 3 bin 600 gün sayısı ile yaşlılıktan emeklilik şartlarını yukarıdaki tabloya göre hesaplarsak;
- 01.01.1985 sigorta başlangıç tarihi nedeniyle 15 yıllık sigortalılık süresini 01.01.2000 günü tamamlamış,
- 3600 gün sayısını 24.05.2011-23.05.2014′ arasında tamamlamış,
- 55 yaşını ise 04.05.2010 tarihinde tamamlamış,
olduğundan yukarıdaki tabloya göre, 59 yaşını tamamlayacağı 04.05.2015 günü SSK’dan emekli olacaktır.
Kaynak: muhasebeweb.com
