İşçiler, memurlar, esnaf, öğrenciler, kadın çalışanlar ve emekliler… 2016 Eylem Planı’na göre bu yıl herkesi bol vaatli ve icraat dolu günler bekliyor.
Başbakan Davutoğlu bu hafta 2016 eylem planının ayrıntılarını tüm kamuoyuyla paylaştı. Aslına bakılırsa 1 Kasım genel seçimi öncesinde verilen sözlerin üç aşağı beş yukarı tekrarından ibaretti açıklanan hususlar. Ama biraz daha ayrıntılı ve somut meseleler de vardı eylem planında.
Özellikle maaş artışları ve özlük hakları noktasında önemli düzenlemeler yapılacak 2016 yılında. Bunların bir kısmı 3 aylık süreçte, bir kısmı 6 ay ve bir kısmı da 1 yıl içinde gerçekleştirilecek.
PERSONEL REJİMİ : PERFORMANS MI? KADROLAŞMA MI?
2016 Eylem Planı’nın en dikkat çeken maddesi Devlet personel rejiminin yani 657 sayılı Kanun’un değiştirilmesi ile ilgili. Söz konusu değişikliğin sinyalleri zaten uzun zamandır gerek Cumhurbaşkanı gerekse de Başbakan tarafından veriliyordu.
Eylem planında bu değişiklik, kamu yönetiminin daha dinamik ve etkin bir hale getirilmesi, verimliliğin, hesap verebilirliğin, şeffaflığın ve etkililiğin artırılması amacıyla yeni bir personel rejimi oluşturulması, kamu personelinin performansının ölçülebilmesine ve değerlendirilebilmesine de imkan verilmesi şeklinde yer aldı. Yani kulağa oldukça hoş geliyor. Umarım söylendiği gibi 657’deki değişiklik performans esaslı değerlendirmeyi etkin kılacak bir yapıda olur. Ancak ben ülkemiz kamu yönetim ve çalışma sisteminin buna hazır olduğunu düşünmüyorum. Eğer getirilecek sistemde ipin ucu kaçarsa reform birden bire memurluk güvencesinin bitmesiyle siyasi kadrolaşma şekline dönüşecektir.Asgari Ücrette AGİ ve Teşvik Bilmecesi
Eylem planına göre, 2016 yılı için asgari ücretin 1300 TL’ye yükseltilmesi yönünde Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na teklifte bulunulacak. Peki bu 1300 TL işçi ve işverene nasıl yansıyacak? Burada önemli olan iki husus var: Asgari Geçim İndirimi (AGİ) ve teşvik…
Eğer asgari ücret AGİ hariç 1300 TL olursa brüt 1818 TL oluyor. Ancak asgari ücret AGİ dahil 1300 TL olursa brüt 1645 TL oluyor. Bu durumda AGİ hariç olursa toplam maliyet 2230 TL olurken AGİ dahil olunca 2016 TL oluyor. Dolayısıyla asgari ücret komisyonu masasındaki ince hesaplar hem işçiyi hem de işvereni etkileyecek.
Ayrıca asgari ücret artırımı nedeniyle kademeli olarak asgari ücretten fazla maaş alan işçiler de işverenlerinden bir iyileştirme isteyecektir. Bu durumda Devletin bir teşvik uygulamasını devreye sokup sokmayacağı merak konusu. Zaten şu anda uygulanan 10 farklı istihdam teşviki var. Bunlara bir yenisi mi eklenir yoksa sadeleştirmeye mi gidilir izleyip göreceğiz.Polis ve Uzman Erbaşlara Müjde
Eylem planında polis ve uzman erbaşlara bir müjde çıktı. Buna göre, polislerin ve uzman erbaşların 2200 olan ek göstergeleri 3000’e çıkarılacak, polislerin emniyet hizmet tazminatı da yüzde 25 artırılacak. Peki bunlar ne anlama geliyor?
Ek göstergenin 2200’den 3000’e çıkması demek aylık net maaşın (yapılacak memur zammı hariç) yaklaşık 50 TL artması anlamına geliyor. Ayrıca bu durum polis ve uzman erbaşların emekli aylığı ile emekli ikramiyesini de etkileyecek. Emekli aylıkları yaklaşık 60 TL, emekli ikramiyesi ise yaklaşık 2 bin TL artacak.
Emniyet hizmetleri tazminatındaki %25’lik artış ise polis memurunun kıdemine göre maaşında (yapılacak memur zammı hariç) 190 ile 250 TL arasında bir artış sağlayacak.
Emekliye Yıllık 1200 TL
Emekliye Yıllık 1200 TL
Eylem planından bir müjde de emekliye geldi. Plana göre, tüm işçi ve Bağ- Kur emeklilerine yıllık ilave 1.200 TL verilecek. Ancak ne yazık ki aynı müjde memur emeklileri için söz konusu olmayacak.
Emeklilere gecikmeli bir güzel haber de sosyal güvenlik destek primi ile ilgili geldi. Emekli olduktan sonra Bağ-Kur kapsamında çalışmaya devam eden esnafın emekli aylıklarından kesilen ve bir süre önce %15’ten %10’a indirilen sosyal güvenlik destek primi kesintisi 3 ay içinde kaldırılacak.
Kadın Çalışanlara Destek mi Köstek mi?
Eylem planında kadın işçilerle ilgili kulağa hoş gelen bazı düzenlemeler var. Ama bu düzenlemeler uzun vadede nasıl bir etki doğurur bilinmez.
Öncelikle çalışanların doğuma bağlı izin ve haklarını güçlendirmek üzere Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanununda gerekli değişikliklerin yapılması planlanıyor. Büyük ihtimalle bu düzenlemeler doğum izin sürelerinin artışı şeklinde olacak.
Bunun dışında çalışan kadınlara doğuma bağlı olarak ilk çocukta 2 ay, ikinci çocukta 4 ay, üçüncü ve üzeri çocukta 6 ay yarı zamanlı ve tam ücretli çalışma hakkı ile çocuğun okula başlama yaşına kadar kısmî süreli çalışma hakkı tanınacak. Ancak bu düzenlemelerin kadın istihdamını ve tercihini olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz. Bu sebeple bunlara ek önlemler içeren yasal düzenlemeler getirilmesi şart.GSS Primini Ödeyen Enayi mi Oldu?
Eylem Planındaki önemli bir düzenleme de GSS prim borçları ile ilgili. Buna göre gençlerin genel sağlık sigortası prim borçları sıfırlanacak. Ayrıca lise veya üniversite mezunu gençlerin GSS giderlerinin iki yıl süreyle gelir testi yapılmaksızın ve prim alınmaksızın Devlet tarafından karşılanması sağlanacak. Planlanan bu düzenleme yerinde ancak yetersiz.Çünkü geçici bir çözümden başka bir şey değil. Bunun yerine GSS sisteminin baştan gözden geçirilmesi gerekiyor. Ayrıca bugüne kadar GSS primini düzenli ödeyenler de bir bakıma enayi yerine konuyor ve Devlete olan güvenleri zedeleniyor. / Mehmet Bulut
Kaynak: Muhasebe Network
