Değerli okurlar bu hafta enflasyon düzeltmesi öncesi önemli gördüğümüz bir konu hakkında tartışacağız. O konu 570 Geçmiş Yıl Karları hesabının enflasyon düzeltmesi öncesi kar dağıtımı yapmak suretiyle sıfırlanmasıdır.
TASLAK TEBLİĞE GÖRE ENFLASYON DÜZELTMESİNDE GEÇMİŞ YIL KARLARI YOK
Taslak tebliğe göre düzeltilmiş değerleriyle bilançoda yer alacak olan özsermaye kalemleri aşağıdaki gibidir.
a) Sermaye,
b) Sermaye düzeltmesi olumlu ve olumsuz farkları,
c) Hisse Senetleri İhraç Primleri,
ç) Hisse Senedi İptal Karları,
d) Yasal Yedekler,
e) Statü Yedekleri,
f) Olağanüstü Yedekler,
g) Özel Fonlar (213 sayılı Kanunun 328 ve 329 uncu maddeleri kapsamında oluşturulan sabit kıymet yenileme fonu ile aynı Kanunun 325/A maddesi kapsamında ayrılan girişimsermayesi fonu; 5520 sayılı Kanunun 5/1-e, j ve k bentleri gereğince oluşturulan fonlar; 6111,6736, 7143, 7326, 7440 sayılı Kanunlar kapsamında, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlardayer almayan emtianın kayda alınmasına ilişkin olarak oluşturulan karşılık hesapları; 26/6/2001tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun ek 3 üncü maddesi ile 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında oluşturulan fon hesapları gibi)
Görüldüğü üzere 570 ve 580 yani geçmiş karları ile geçmiş yıl zararları geçiş bilançosunda (sadece 2023 yılına has bir durumdur) yer almayacaktır.
PEKİ BU HESAPLARA NE YAPILACAK ?
Bu iki hesap torba bir hesap olan 698 hesaba virmanlanmak suretiyle kapatılacaktır. Burada çok önemli bir tavsiyemiz şudur; 698 hesabın altına geçmiş yıl karı geçmiş yıl zararı şeklinde alt hesapların açılmasıdır.
698 HESABA ATILARAK SIFIRLANAN GEÇMİŞ YIL KARLARININ 2024 VE SONRAKİ HESAP DÖNEMLERİNDE DAĞITMAK MÜMKÜN MÜDÜR?
Burada açıkçası kafalar biraz karışık. Kimi görüşler bunun mümkün olabileceğinden yanadır. Kimi görüşler ise 570 geçmiş yıl karlarının tamamen ortadan kalktığından bahisle ileride 698 hesaptan yapılacak bir kar dağıtımının kar dağıtımı olmadığı işletmeden çekiş olduğu yönündedir.
2004 yılında yapılan enflasyon düzeltmesiyle ilgili olarak 17 seri nolu VUK sirküleri konuya değinmiş ve bu türden kar dağıtımlarının çekiş olmayacağını belirtmiştir.
Bizim görüşümüze göre de 698 hesaptan yapılacak bir kar dağıtımının çekiş sayılmaması gerekmektedir.
Burada can alıcı husus, geçmiş yıl karlarını 698 hesaba virmanlarken 698 hesabın altına çok detaylı alt hesapların açılmasıdır. Örneğin;
698.01. Geçmiş Yıl Karları
698.01.001 2023 Yılı Karı
698.01.002 2022 Yılı Karı
Gibi.
PEKİ GEÇMİŞ YIL KARLARININ OLAĞANÜSTÜ YEDEKLERE VİRMANLANMASI BİŞR ÇÖZÜM MÜDÜR?
Kanaatimizce evet bu da bir çözümdür. 570 Geçmiş yıl karlarını 698 hesaba virmanlamadan önce 54 Kar Yedekleri grubunun altında yer alan 542 Olağanüstü Yedekler hesabına virmanlamak ve bu tutarı düzeltilmiş değerleriyle ilerleyen yıllarda kar dağıtımına konu etmek pekala mümkündür.
HİÇ RİSKE GİRMEK İSTEMİYORUM DİYENLER İÇİN TAVSİYEM
Yukarıda anlatmaya çalıştığımız konu ile ilgili ben hiçbir riske girmek istemiyorum diyenler için öncelikli tavsiyem en doğal ve risksiz yol olan 31.12.2023 öncesi kar dağıtımı yapıp 570 hesabı sıfırlamaktır. Bunun vergisel etkisinden dolayı bunu şimdilik yapmak istemeyen şirketlere ikinci tavsiyem ise 570 Geçmiş Yıllar Karının 542 Olağanüstü Yedekler hesabına virmanlanmasıdır.
Faydalı olması dileğiyle…
Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com
18.12.2023
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
