Yaklaşan seçimler öncesinde hükümet önce milletvekillerine hemen ardından da akademik personele ciddi oranlarda zam yaptı. Buna karşın işçi, emekli ve memurların mağduriyeti sürüyor.
Enflasyon yüzde 9 olduğu bir ortamda memur, işçi ve emekliye bu yıl yaklaşık yüzde 6 oranında zam yapan hükümet, yüz binlerce kişiyi enflasyon canavarına ezdirdi. Bununla da yetinmedi. 2015 bütçesine de yüzde 3+3 zam koydu.
MAAŞLAR ARTACAK
Yani bu yıl uğranan kayıpları telafi edecek bir adım atmadı. Üstüne üstlük, şimdi de işçi ve memurlara sağlanan servis yani ulaşım haklarını da ellerinden almaya hazırlanıyor.
Öte yandan 2015 Yılı Programı’na göre çalışma süresi uzadıkça emekli aylığını düşüren sistemi değiştirmeye hazırlanıyor. Aralık sonunda TBMM’ye gelmesi beklenen yeni düzenleme ile daha uzun süre çalışanın emekli maaşı da daha yüksek olacak. Ancak bunun için taban aylık uygulamasının getirilmesi, aylık bağlanma oranın arttırılması ve aylıkların hesaplanmasında gelişme hızının yüzde 30’u kullanılması yerine yüzde 100’ü üzerinden yapılması gerekiyor.
2008 KRİTİK EŞİK
Bu değişiklikler yapılırsa çalışanlar, çalıştıkça emekli aylıklarının düştüğü garabet sistemden kurtulmuş olacak. Ama bu değişikliğin 1.10.2008’den itibaren geriye dönük uygulanarak yapılması şart…
Diğer türlü 1.10.2008’de düzenlemenin yapıldığı tarihe kadar ki ara dönemdeki uygulamadan ötürü emekli aylıkları yine olumsuz etkilenecektir. Örneğin; 1995 yılında işe başlayıp 2020 yılında emekli olan bir kişinin aylığı 1.1.2000’e kadar ayrı, 1.1.2000-1.10.2008 dönemi ayrı, 2008-2015 dönemi ayrı, 2015 dönemi ayrı olarak 4 farklı şekilde hesaplanacak. Bu da ciddi mağduriyetlere ve sıkıntılara neden olacaktır.
GÜNDELİKÇİNİN KIDEM TAZMİNATI NE OLACAK?
Soru: “Gündelikçiye Sigorta Müjdesi” yazınızı Millet gazetesinde okuyunca mutlu olduk. Benim merak ettiğim sigorta sağlandı ama gündelikçiler kıdem tazminatı, yıllık izin vs. gibi diğer haklarını da alabilecekler mi? (Hülya Şen)
Cevap: Gündelikçi çalışanlarla ilgili sorun nihayet çözüldü. Ancak 4857 sayılı Kanunun 4. Maddesi gereği“Ev Hizmetlerinde” çalışanlar İş Kanunu kapsamı dışında bırakıldı. Bu sebeple; işyerinde çocuk bakıcısı, aşçı, bahçıvan temizlikçi, hizmetçi vd. işlerde çalışanlar iş kanunu kapsamındaki kıdem tazminatı, yıllık izin vs. gibi haklardan yararlanamazlar.
KİME MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANIR?
Soru: 35 yaşındayım, bir fabrikada pres operatörü olarak çalışıyordum. İş kazası geçirdim ve yüzde 65 oranında iş göremezlik durumu oluştu. Bana bu iş kazasından dolayı SGK’dan iş göremezlik geliri bağlandı. SGK’ya başvurursam bana ayrıca malullük aylığı da bağlanır mı? (Ercan Şengün)
Cevap: İş kazasından dolayı bağlanan iş göremezlik geliriniz yanında yüzde 65 oranında iş göremezlik durumunuza bağlı olarak 10 yıllık sigortalılık süresi ve 1800 gün prim gününüz varsa malullük aylığı da bağlanır. Ancak; iş göremezlik geliri ve malullük aylığından yüksek miktarlı olanın tamamı, düşük miktarlı olanın da yarısı ödenir.
15 YIL 3600 GÜNE GÖRE KİMLER EMEKLİ OLABİLİR ?
Soru: 07.09.2000 tarihinde sigortalı oldum ve 53 yaşındayım. 15 yıl 3600 günü kuralına göre nasıl kolay emekli olabilirim? (Ayşe Polatlı)
Cevap: 15 yıl 3.600 gün şartına göre emekli olma hakkı 8.9.1999’dan önce sigortalı olanlar için geçerlidir. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için bu şartlarla emekli olma imkanı maalesef yok. Bu sigortalılar için kolay emekli olma şartı kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4.500 gün şartını sağlaması halinde olur. Bu sebeple siz 2000’de sigortalı olduğunuz için 15 yıl 3600 gün şartına göre emekli olmazsınız. / Ersin Umdu – Millet
