Günümüz ekonomik şartlarında firmalar hem satışlarını artırmak hem de rekabet edilebilirlik noktasında farklı yöntemlere başvurabilmektedir. Özellikle tekstil sektörü vb. gibi perakende satış zinciri olarak faaliyet gösteren firmalar pazarlama tekniği olarak “hediye çeki” uygulamasına yaygın olarak yer vermektedir.
Bu yazımızda hediye çeklerinin tesliminde fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği, fatura düzenlenmesi durumunda KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı, hediye çeki tesliminin KDV’ye tabi olması durumunda uygulanacak KDV oranı, hediye çeki tesliminde düzenlenecek fatura ile mal teslimi sırasında düzenlenecek belgelerin (perakende satış fişleri) mükerrer hasılat kaydı ve KDV beyannamesi açısından nasıl değerlendirileceği, hediye çeki tesliminde fatura düzenlenmesine gerek olmaması durumunda dekont mahiyetinde KDV hesaplanmayan fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği hususlarında açıklamalarda bulunulacaktır.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 10 uncu maddesinin (a) bendi hükmüne göre vergiyi doğuran olay, malın teslimi veya hizmetin yapılmasıyla meydana gelmektedir. Aynı maddenin (b) bendinde, malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesiyle; (c) bendinde ise, kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılmasıyla vergiyi doğuran olayın meydana geleceği hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde;
1- Hediye çeklerinin müşteriye tesliminde; bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından alınan bedel katma değer vergisine tabi olmayıp müşteriler adına vergi mevzuatına göre fatura düzenlenmeyecektir. Söz konusu teslim karşılığında bilgi amaçlı olarak Vergi Usul Kanununda sayılan belgeler dışında bir belge düzenlenmesi ise mümkündür. (Dekont vb. gibi)
2- Çekin kullanılmaması sebebiyle bedelin firmaya kaldığı durumlarda gelir yazılacak bu tutar için müşteri adına fatura düzenlenecektir. Bu durumda herhangi bir mal teslimi veya hizmet ifası gerçekleştirilmediğinden katma değer vergisinin hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
3- Firmalara teslim edilen hediye çeklerinin, söz konusu mükellefler tarafından nihai kullanıcılara teslimi sonrasında bu kişiler tarafından kullanılmasını müteakip, hediye çeklerinin nihai kullanıcılarına yapılan teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedel üzerinden teslime konu mal ve hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanması, ancak faturanın hediye çekinin teslim edildiği gelir veya kurumlar vergisi mükellefi adına düzenlenmesi gerekmektedir.
4- Nihai tüketicilere teslim edilen hediye çeklerinin yine nihai tüketiciler tarafından kullanılması suretiyle yapılan teslim ve hizmetlerin karşılığını teşkil eden bedel üzerinden nihai tüketici adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak hediye çeki tesliminde bulunan firmaların teslim anında fatura düzenlemesine gerek olmamakla birlikte teslimi gösterir dekont vb. evrak düzenlemesi mümkündür. İlgili kanun mucibince vergiye doğuran olay teslim anında gerçekleşeceğinden çeklerin kullanılmasını takiben fatura düzenlenmesi gerekecektir.
Kaynak: muhasebenetwork.com
